Ngày 27/6, tại Minsk (Belarus), Tổng thống Nga Vladimir Putin đã có bài phát biểu quan trọng tại phiên họp toàn thể của Diễn đàn Kinh tế Á-Âu (EAEU), với chủ đề “Chiến lược hội nhập kinh tế Á-Âu: Kết quả và triển vọng”.
Với sự tham dự của các lãnh đạo từ Belarus, Armenia, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Cuba, Myanmar và Nicaragua, bài phát biểu của ông Putin đã trở thành tâm điểm chú ý của cộng đồng quốc tế.

EAEU: Biểu tượng của hội nhập và thế giới đa cực
Theo TASS, Tổng thống Putin đã mở đầu bài phát biểu bằng việc ca ngợi những thành tựu ấn tượng của EAEU trong thập niên qua. Ông cho biết, từ khi thành lập năm 2015, EAEU đã khẳng định mình là một hiệp hội hội nhập thành công. Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) kết hợp của các nước thành viên tăng từ 1.600 tỷ USD lên 2.600 tỷ USD, kim ngạch thương mại với các nước thứ ba tăng 38%, đạt 800 tỷ USD; thương mại nội khối tăng gấp đôi lên 97 tỷ USD. Đáng chú ý, 93% giao dịch trong EAEU được thực hiện bằng tiền tệ quốc gia, giảm sự phụ thuộc vào đồng USD và euro.
Sản xuất công nghiệp tăng 30%, nông nghiệp tăng 26%, đầu tư vào vốn cố định tăng hơn 40%, đảm bảo tăng trưởng bền vững trong trung hạn. Tỷ lệ thất nghiệp trong EAEU giảm xuống còn 2,8%, với Nga đạt mức 2,3% - một trong những con số thấp nhất thế giới. “Đầu tư 40% vào vốn cố định có nghĩa là tăng trưởng được đảm bảo trong tương lai”, ông Putin nhấn mạnh, khẳng định EAEU là một trung tâm phát triển toàn cầu quan trọng, theo RIA Novosti.
Tiến sĩ Alexey Maslov, chuyên gia quan hệ quốc tế tại Đại học Quốc gia Moskva, nhận xét: “EAEU không chỉ là một liên minh kinh tế mà còn là công cụ địa chính trị, giúp Nga và các nước thành viên tăng cường độc lập kinh tế trước áp lực từ phương Tây. Việc sử dụng tiền tệ quốc gia trong 93% giao dịch là bước tiến lớn, giảm thiểu rủi ro từ các lệnh trừng phạt quốc tế”.
Tổng thống Putin cũng nhấn mạnh vai trò của EAEU trong việc xây dựng một thế giới đa cực. Ông đề cập đến các thỏa thuận thương mại tự do (FTA) với các nước như Singapore, Serbia, gần đây nhất là Iran, cũng như các cuộc đàm phán với UAE, Mông Cổ, Indonesia, Ai Cập và Ấn Độ. Những bước đi này cho thấy EAEU đang mở rộng ảnh hưởng ra các khu vực Á-Âu, châu Phi và châu Mỹ Latinh, tạo ra một không gian kinh tế dựa trên sự bình đẳng và tôn trọng mô hình phát triển của từng quốc gia.
Nhà kinh tế học Dmitry Orlov nhận định: “EAEU đang tận dụng vị trí địa lý và nguồn tài nguyên để trở thành cầu nối giữa Đông và Tây. Các hiệp định với Iran và Ấn Độ cho thấy Nga đang xây dựng một mạng lưới kinh tế độc lập, thách thức các cấu trúc do phương Tây chi phối”.
Thông điệp gửi tới phương Tây
Một trong những thông điệp sắc bén nhất của ông Putin là chỉ trích phương Tây, đặc biệt là các nước NATO, vì gia tăng căng thẳng toàn cầu, vi phạm các cam kết quốc tế. Ông cáo buộc phương Tây “lừa dối” Nga về việc mở rộng NATO, khi từng cam kết “không một inch nào về phía Đông” nhưng lại liên tục mở rộng qua nhiều làn sóng. “Châu Âu suốt ngày nói về sự xâm lược của Nga, họ nên tự nhìn lại mình trước đã”, ông Putin tuyên bố, nhấn mạnh rằng chính phương Tây mới là “bên hung hăng”.
Ông bác bỏ cáo buộc rằng Nga đang đẩy mạnh chạy đua vũ trang, khẳng định Moscow dự định cắt giảm chi tiêu quốc phòng, trong khi phương Tây lại tăng ngân sách quân sự. “Cứ để họ làm - điều đó không khiến họ an toàn hơn, mà chỉ gây thiệt hại về kinh tế và xã hội”, ông nói. Về các lệnh trừng phạt chống Nga, ông Putin cho rằng chúng không chỉ thất bại mà còn phản tác dụng. “Càng trừng phạt gắt gao, họ càng tự hại mình. Thế giới vẫn cần dầu, khí đốt”, ông nhấn mạnh, dự đoán rằng phương Tây sẽ “sụp đổ trước” do các chính sách tự hủy hoại.
Nhà phân tích chính trị Georgy Bovt nhận xét: “Ông Putin đang sử dụng bài phát biểu để củng cố hình ảnh Nga như một cường quốc kiên cường trước áp lực phương Tây. Bằng cách nhấn mạnh thất bại của các lệnh trừng phạt, ông muốn gửi thông điệp rằng Nga không chỉ tồn tại mà còn phát triển mạnh mẽ, đồng thời khuyến khích các nước khác tham gia trật tự thế giới đa cực”.
Bên cạnh đó, Tổng thống Putin cũng đề cập đến việc Nga đang giảm phụ thuộc vào các tổ chức tài chính phương Tây (đặc biệt là hệ thống thanh toán SWIFT), nhấn mạnh sự tích hợp cơ sở hạ tầng tài chính trong EAEU. Ngân hàng Phát triển Á-Âu và Quỹ Ổn định và Phát triển Á-Âu tích lũy lần lượt 16,5 tỷ USD và 9 tỷ USD để hỗ trợ các dự án cơ sở hạ tầng và ổn định tài chính của các nước thành viên, theo TASS.
Nhà kinh tế học Ekaterina Novikova nhận định: “Việc Nga và EAEU đẩy mạnh các hệ thống thanh toán quốc gia, giảm sử dụng đồng USD là chiến lược dài hạn để bảo vệ nền kinh tế trước các biện pháp trừng phạt từ Mỹ/phương Tây. Điều này cũng thúc đẩy các quốc gia khác trong khu vực phát triển các công cụ tài chính độc lập”.
Ukraine: Cánh cửa hòa bình giữa lằn ranh chiến tranh
Về xung đột Ukraine, ông Putin thể hiện thiện chí đàm phán, tuyên bố Nga sẵn sàng cho vòng đàm phán thứ ba và đang duy trì liên lạc với phía Ukraine. Một động thái nhân đạo đáng chú ý là Nga sẵn sàng trao trả 3.000 thi thể binh sĩ Ukraine tử trận, một cử chỉ hiếm hoi giữa cuộc xung đột kéo dài.
Tuy nhiên, ông nhấn mạnh rằng Nga có quyền xác định mối đe dọa đối với an ninh của mình, ngầm ám chỉ sự hiện diện của NATO tại Ukraine là không thể chấp nhận được.
Nhà phân tích quân sự Viktor Litovkin cho rằng: “Đề nghị trao trả thi thể là tín hiệu nhân đạo nhưng cũng là chiến lược ngoại giao của ông Putin nhằm giành lợi thế trong dư luận quốc tế. Tổng thống Putin muốn cho thấy Nga sẵn sàng đối thoại, nhưng không nhượng bộ về các lợi ích an ninh cốt lõi”.
Tổng thống Mỹ Donald Trump: “Người can đảm” và hy vọng hòa bình
Một điểm nhấn đặc biệt trong bài phát biểu của ông Putin là sự ca ngợi dành cho Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ông gọi ông Trump là “người can đảm” vì đã sống sót qua hai vụ ám sát và bày tỏ sự tôn trọng đối với những nỗ lực ngoại giao của ông Trump trong việc giải quyết xung đột Ukraine và Trung Đông. “Tôi tin rằng ông ấy thực sự muốn có hòa bình”, ông Putin nói, đồng thời nhấn mạnh sự sẵn sàng gặp gỡ và hợp tác với ông chủ Nhà Trắng.
Ông Putin đánh giá cao việc Tổng thống Trump thừa nhận sự phức tạp của xung đột Ukraine và cho rằng quan hệ Nga-Mỹ đang có dấu hiệu cải thiện, dù còn nhiều thách thức. Ông nhấn mạnh rằng các cuộc gặp giữa hai lãnh đạo cần được chuẩn bị kỹ lưỡng để mang lại kết quả thực chất. “Nhờ Tổng thống Trump, quan hệ giữa Nga và Mỹ đang bắt đầu ổn định, ít nhất là ở một mức độ nào đó”, ông nói thêm.
Nhà phân tích chính trị Mỹ Dmitry Simes nhận xét: “Ông Putin đang cố gắng xây dựng mối quan hệ cá nhân tốt đẹp với ông Trump, người có khuynh hướng thực dụng hơn các lãnh đạo phương Tây khác. Điều này có thể mở ra cơ hội cho các cuộc đàm phán song phương, đặc biệt về Ukraine và Trung Đông”.
Lời cảnh báo và tầm nhìn cho tương lai
Bài phát biểu khép lại bằng thông điệp mang tính cảnh báo: “Phương Tây cứ mãi chôn vùi nước Nga nhưng chính họ sẽ là kẻ gục ngã trước”. Ông Putin nhấn mạnh các chính sách đối đầu của phương Tây không chỉ thất bại mà còn đẩy họ vào khủng hoảng kinh tế - xã hội. Trong khi đó, Nga và các nước EAEU đang xây dựng một hệ thống hội nhập kinh tế mạnh mẽ, dựa trên sự bình đẳng và tôn trọng lợi ích của các bên.
Ông chỉ trích việc phương Tây đóng băng vàng và dự trữ ngoại hối của Nga, gọi đây là hành vi “cướp bóc” công khai. “Ngay khi họ đánh cắp tài sản của chúng tôi, phong trào khu vực hóa các hệ thống thanh toán sẽ tăng tốc và mang tính không thể đảo ngược”, ông nói và nhấn mạnh rằng điều này sẽ có lợi cho nền kinh tế toàn cầu.
Nhà phân tích chính trị Sergey Markov nhận định: “Bài phát biểu của ông Putin là lời kêu gọi hành động cho một thế giới đa cực. Bằng cách làm nổi bật thất bại của phương Tây và thành công của EAEU, ông đang tập hợp sự ủng hộ cho trật tự toàn cầu mới, nơi Nga đóng vai trò trung tâm cùng các đối tác như Trung Quốc và Ấn Độ”.
Bài phát biểu của Tổng thống Vladimir Putin tại Diễn đàn Kinh tế Á-Âu 2025 không chỉ là những tổng kết thành tựu của EAEU mà còn là "tuyên ngôn chiến lược", định vị Nga như một lãnh đạo kiên cường trong một thế giới đang thay đổi.
Bằng cách ca ngợi thành công của EAEU, chỉ trích sự gây hấn của phương Tây, thể hiện thiện chí hòa bình ở Ukraine, tán dương nỗ lực ngoại giao của ông Trump và đưa ra lời cảnh báo sắc bén, ông Putin đã vẽ ra tầm nhìn rõ ràng cho tương lai Nga và các đồng minh. Câu hỏi đặt ra là liệu phương Tây có lưu tâm đến những cảnh báo này, hay sẽ tiếp tục con đường mà ông Putin cho rằng sẽ dẫn đến "sự hủy hoại" của chính họ.
Theo dantri.com.vn