Trong suy nghĩ của nhiều người: sông ngòi, kênh mương là chẳng của riêng ai và việc đổ bỏ rác thải chính là cách để mượn dòng nước cuốn trôi, bất chấp những hệ lụy cho dòng chảy, cho môi trường và dịch bệnh.

Câu hỏi đặt ra, đó là những sự vi phạm này xuất phát từ sự thiếu hiểu biết về pháp luật hay là biểu hiện của lối sống tùy tiện, cá nhân, chỉ biết cho mình mà không nghĩ đến người khác?

Đây là hình ảnh tại khu vực xi-phông trên tuyến kênh chính Ngàn Trươi đoạn qua xã Gia Hanh, huyện Can Lộc. Đủ thứ chai nhựa, lọ thủy tinh, bao bì, thậm chí là cả xác chết động vật…ùn ứ, gây ách tắc dòng chảy và bốc mùi hôi thối.

Không riêng tuyến kênh Ngàn Trươi mà rất nhiều các dòng sông, kênh mương, hồ đập trên địa bàn đều đang trở thành địa chỉ ký gửi rác thải theo các hình thức và mức độ khác nhau. Chẳng biết tự bao giờ, rất nhiều người mặc nhiên coi việc đổ bỏ rác thải xuống sông ngòi, kênh mương là lẽ thường tình. Các đơn vị thủy nông phải thường xuyên tổ chức lực lượng ra quân nạo vét, khơi thông, nhưng khơi được chỗ này lại tắc ở chỗ khác, khơi được ngày hôm nay thì ngày hôm sau lại ùn ứ.

Pháp luật nghiêm cấm các hành vi vi phạm công trình thủy lợi, hồ đập, trong đó có việc đổ bỏ rác thải. Theo đó hành vi đổ rác thải, chất thải trong phạm vi bảo vệ công trình thủy lợi, đối với cá nhân có thể bị xử phạt lên đến 8.000.000 đồng, đối với tổ chức có thể bị xử phạt lên đến 16.000.000 đồng. Quy định là vậy nhưng việc phát hiện, xử lý trong thực tế hầu như rất ít.

Rõ ràng trên phương diện quản lý vẫn chưa có một sự nhìn nhận, đánh giá đúng mức về tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi. Trong khi về phía cộng đồng, rất ít người nhận thức được việc: mình mượn dòng nước đẩy rác ra khỏi địa bàn thì rồi sẽ lại có những nguồn rác từ nơi khác bị đẩy về địa bàn của chính mình. Một sự luẩn quẩn, tự bức hại lẫn nhau bằng chính sự kém hiểu biết và hơn thế là lối sống ích kỷ cá nhân của mỗi người.

Theo Hải Thuận – Xuân Dũng/HTTV