Trước và sau đại dịch Covid -19, bằng nhiều chính sách ưu tiên, Hà Tĩnh đang từng bước phát huy lợi thế về nguồn tài nguyên du lịch sẵn có, như quan tâm đầu tư và thu hút đầu tư xây dựng hạ tầng, triển khai các giải pháp nâng cao chất lượng sản phẩm du lịch. Vì vậy, cơ sở hạ tầng du lịch đã có những bước tiến mạnh mẽ, nhiều điểm đến du lịch được mở ra, nhiều loại hình du lịch được tổ chức. Thế nhưng, nguồn nhân lực vẫn là một rào cản cho quá trình khai thác tiềm năng của ngành công nghiệp không khói này.

Theo khảo sát mới đây của Sở VH-TT&DL, Hà Tĩnh đang thiếu hơn 3.000 lao động cho các hoạt động trong lĩnh vực du lịch. Đặc biệt, trong số hơn 3.500 lao động đang làm việc trong ngành du lịch, thì chỉ khoảng 45% trong đó được đào tạo nghề, còn lại là lao động thời vụ và phổ thông.

Thời điểm này, không phải là cao điểm của du lịch nhưng hệ thống nhà hàng, khách sạn Sai – Ling ở thành phố Hà Tĩnh thường xuyên phải huy động tất cả các bộ phận tăng ca. Để bổ sung nguồn nhân lực đơn vị này đã nhiều lần tổ chức tuyển dụng ,và chấp nhận sử dụng các lao động thời vụ nhưng vẫn thiếu hơn 30 lao động. 

Cũng như khách sạn Sai – Ling, thiếu nhân sự là tình trạng kéo dài ở nhiều đơn vị kinh doanh nhà hàng, khách sạn trên địa bàn toàn tỉnh. Điều này càng trở nên khó khăn hơn vì khi dịch Covid-19 bùng phát nhiều lao động trong ngành đã chuyển nghề, nên khi hoạt động trở lại các doanh nghiệp lại càng thiếu lao động nhiều hơn.

Không tuyển thêm được nhân sự có tay nghề, các doanh nghiệp buộc phải tìm kiếm lao động phổ thông mang tính thời vụ  để lấp vào chỗ trống. Nhưng điều này là việc làm cực chẳng đã vì doanh nghiệp phải tổ chức đào tạo và chất lượng thì cũng khó có thể đảm bảo.

Đối với lĩnh vực khách sạn và các dịch vụ ăn uống, lưu trú tuyển dụng đã khó, thì trong lĩnh vực du lịch lữ hành càng khó khăn hơn, nhất là đội ngũ hướng dẫn viên du lịch. Tại Công ty lữ hành Thành Sen, các tua tham quan trải nghiệm các di tích trên địa bàn Hà Tĩnh đều do các hướng dẫn viên từ ngoại tỉnh thực hiện. Dù rất muốn sử dụng người địa phương cho vị trí này nhưng nhiều lần tuyển dụng không có hoặc nếu có thì không đáp ứng được yêu cầu.

Thị trường cần lao động, nhưng doanh nghiệp tìm không ra nhân sự.  Thế nhưng, các cơ sở đào tạo nghề du lịch Hà Tĩnh lại vắng bóng người học. Tại Trường cao đẳng Nguyễn Du, dù nhà trường có đầy đủ các mã ngành đào tạo lao động phục vụ các lĩnh vực du lịch, nhưng số sinh viên theo học rất ít. Mỗi năm chỉ khoảng từ 20 đến 30 sinh viên. Đó là con số quá nhỏ so với nhu cầu thực tế hiện nay.

Lao động không đáp ứng được yêu cầu dẫn đến chế độ đãi ngộ thấp, cùng với đó tính thời vụ của du lịch Hà Tĩnh làm cho những người làm việc trong lĩnh vực này không có việc làm ổn định. Và nếu như chủ sử dụng không biết cách tạo việc làm và nguồn thu nhập sau mùa du lịch thì những lao động này sẽ phải chuyển nghề. Đây chính là việc thiếu những chính sách dài hạn, đủ mạnh để ngành Du lịch Hà Tĩnh phát triển mạnh và ổn định, trong đó phải xây dựng nhiều sản phẩm hấp dẫn, xóa bỏ du lịch mang tính mùa vụ.

Thiếu nhân lực được đào tạo không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng dịch vụ du lịch ở thời điểm hiện tại, mà còn tạo ra nhiều hệ lụy khác đối với ngành du lịch Hà Tĩnh trong tương lai./. 

Nguyễn Trung/HTTV