Như sợi dây kết nối giữa quá khứ và hiện tại, những kỷ vật thời chiến không chỉ gắn liền với ký ức của một thời khói lửa của những con người đã anh dũng hy sinh vì Tổ quốc, mà còn mang đến những bài học lịch sử đầy sinh động cho thế hệ hôm nay. Hơn 40 năm qua, có một người phụ nữ vẫn thầm lặng sưu tầm, góp nhặt những tư liệu, hiện vật, hình ảnh của 10 nữ TNXP và các lực lượng từng tham gia chiến đấu tại Ngã ba Đồng Lộc. Đó là Bà Đặng Thị Yến, Nguyên Phó Ban Quản lý Khu di tích lịch sử Ngã ba Đồng Lộc.

Sinh ra và lớn lên tại huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An nhưng Bà Đặng Thị Yến lại dành gần cả cuộc đời gắn bó với mảnh đất Ngã ba Đồng Lộc. Bố là liệt sỹ nên bà Yến thấu hiểu về sự mất mát do chiến tranh gây ra, vì vậy bà luôn mong muốn làm công việc gì đó để tri ân các thế hệ đi trước.

Năm 1978, tốt nghiệp ngành Bảo tồn- bảo tàng và được nhận công tác tại phòng Văn hóa huyện Can Lộc, sau chuyển về công tác tại Ban Quản lý Khu di tích Ngã ba Đồng Lộc ngay từ những ngày mới thành lập. Và cũng từ đây, bà cùng với cán bộ nhân viên Ban Quản lý Khu di tích bắt đầu sưu tầm, góp nhặt từng tư liệu hiện vật, hình ảnh của 10 nữ thanh niên xung phong và các lực lượng từng tham gia chiến đấu, phục vụ chiến đấu tại tọa độ lửa năm xưa.

Đến nay, phòng truyền thống ở Khu di tích lịch sử Ngã ba Đồng Lộc đang lưu giữ hơn 1.000 tư liệu, hiện vật, hình ảnh. Mỗi kỷ vật là một câu chuyện riêng, gắn liền với những năm tháng chiến đấu hy sinh của bao chàng trai, cô gái tuổi mười tám, đôi mươi. Nhưng ít ai biết rằng, tìm kiếm phát hiện được các hiện vật đã khó nhưng để vận động, thuyết phục người thân, gia đình các liệt sỹ hiến tặng các hiện vật cho Khu di tích là cả hành trình không dễ dàng.

Hơn 40 năm gắn bó với Khu di tích lịch sử Ngã ba Đồng Lộc thì cũng chừng ấy thời gian, bà Đặng Thị Yến miệt mài với công việc thầm lặng của mình. Dù nay đã nghỉ hưu theo chế độ nhưng bất cứ khi nào, bất cứ ở đâu có thông tin về các kỷ vật là bà lại lên đường. Với bà, đó không chỉ là niềm đam mê mà còn là cả hành trình tri ân, góp phần tạo động lực cho những thế hệ cán bộ kế cận công tác tại đây càng thêm gắn bó và cống hiến hết mình cho công việc.

Chiến tranh đã lùi xa nhưng ký ức về một thời hoa lửa nơi “tọa độ lửa” thì sẽ còn mãi, và sẽ được tái hiện sinh động qua mỗi tư liệu hiện vật, hình ảnh đang được lưu giữ; để mỗi lần đến với Ngã ba Đồng Lộc, thế hệ hôm nay lại càng thêm hiểu, thêm trân trọng những cống hiến, hy sinh của lớp lớp cha anh đi trước và việc làm của Bà Đặng Thị Yến luôn được mọi người trân quý, cảm phục.

Theo Thu Hoài- Trần Khánh/HTTV