Từ các chính sách hỗ trợ của Nhà nước, đến nay nhiều hợp tác xã trên địa bàn Hà Tĩnh đã có bước phát triển khá nhanh. Tuy nhiên, thực tế, số lượng HTX hoạt động tốt hiện chỉ chiếm chưa đầy 10%, hơn 23,5% tỷ lệ khá, số còn lại hầu hết đều sản xuất cầm chừng hoặc kém hiệu quả.

Được thành lập từ năm 2009, hoạt động trên lĩnh vực đóng mới, sửa chữa, cải hoán tàu thuyền; gia công cơ khí tổng hợp; nạo vét luồng lạch... HTX Hải Hà ở xã Thạch Kim, huyện Lộc Hà từng là đơn vị tiêu biểu có doanh thu từ 1,2-1,7 tỷ đồng mỗi năm. Thế nhưng, hai năm trở lại đây, do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 và giá nhiên liệu biến động liên tục, số lượng tàu thuyền ra khơi giảm hẳn khiến cho hoạt động của HTX  hết sức khó khăn.

Nếu như trước đây, mỗi ngày có từ 3-5 tàu, thuyền vào sửa chữa, cải hoán thì nay mỗi tháng chỉ có từ 5-7 chiếc, thậm chí có tháng không có chiếc nào. Phần lớn lao động của HTX đã phải tản mác, kiếm việc làm khác.

Còn với HTX nuôi ong và dịch vụ nghề ong tại thành phố Hà Tĩnh, mặc dù đã thành lập hơn một năm nay nhưng sản phẩm vẫn chưa có nhãn mác, thương hiệu, chưa có thị trường tiêu thụ ổn định. Và điều đáng lo ngại hơn là hầu hết thành viên của HTX hiện đều nằm trong độ tuổi từ 60-70 nên việc tiếp cận với khoa học kỹ thuật, cách thức tổ chức sản xuất và nghiệp vụ kinh doanh không thể đáp ứng được yêu cầu đặt ra. Những hạn chế này đã tác động trực tiếp đến hiệu quả sản xuất, kinh doanh của HTX.

Khó khăn về nhân lực, về nguồn vốn đầu tư cùng với sự tác động trực tiếp sau một thời gian dài ảnh hưởng của dịch Covid-19, cũng như giá nhiên liệu không ổn định đã khiến cho phần lớn các hợp tác xã lâm vào tình trạng khó khăn.

Theo kết quả đánh giá, phân loại, trong số 1.017 HTX hiện có, thì chỉ 95 HTX hoạt động tốt, chiếm tỷ lệ 9,6%, 231 HTX hoạt động khá, chiếm tỷ lệ 23,5%, 293 HTX hoạt động trung bình và 288 HTX hoạt động yếu, một số ít HTX mới thành lập chưa xếp loại đánh giá hoặc đã giải thể. Bên cạnh những nguyên nhân khách quan thì vẫn phải nhìn thẳng vào nguyên nhân nội tại đó là nhiều HTX lâu nay vẫn được duy trì theo số lượng chứ chưa chú trọng vào chất lượng.

Theo đề án xây dựng tỉnh nông thôn mới, đến năm 2025, số lượng HTX khá, tốt trên địa bàn phải đạt trên 60%. Với thực lực của các HTX hiện nay, đạt được chỉ tiêu này là không hề đơn giản. Để các HTX dần đi vào thực chất, tiếp cận được các Nghị quyết, chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế tập thể khẳng định vai trò của mình trong nền kinh tế cần có sự rà soát, đánh giá lại hoạt động của các HTX một cách thực chất nhằm đưa ra hướng đi phù hợp với điều kiện thực tế của các HTX./.

 Thanh Huyền – Trần Khánh/HTTV